In Nederland zijn in de loop der jaren een groot aantal vogelkijkhutten opgericht, zoals bijvoorbeeld in de Biesbosch en op de Waddeneilanden. Misschien is het beter om dit soort hutten observatietorens te noemen, aangezien het gros van de vogelkijkhutten enkel te bereiken is met een trap naar boven. Daarnaast bestaan er tegenwoordig ook vogelkijkhutten die gebouwd zijn op vlonders, half verscholen in het riet aan de rand van een waterplas of een meer.
Vogels observeren
Vogelkenners die het (broed)gedrag van bepaalde vogels, zoals dat van futen willen gadeslaan maken graag gebruik van een vogelkijkhut. Met veel geluk worden soms ook zeldzame vogels gespot. Het beste moment om vogels te bestuderen vanuit een vogelkijkhut is ongetwijfeld ‘s morgensvroeg, wanneer de zon opkomt. Vogelkenners kunnen dan in alle rust en stilte genieten van de vogels die in het natuurgebied aanwezig zijn, zonder daarbij gestoord te worden door nieuwsgierige toeristen die meestal overdag – tijdens een wandel- of fietstocht – een vogelkijkhut bezoeken.
Beheer
Een groot aantal vogelkijkhutten is eigendom van Staatsbosbeheer, maar ook regionale organisaties, zoals bijvoorbeeld it Fryske Gea of plaatselijke vogelwachtverenigingen beschikken doorgaans over enkele observatiehutten. Het spreekt voor zich dat deze vogelkijkhutten goed onderhouden dienen te worden om ongelukken te voorkomen. De hutten zijn in de regel vervaardigd uit hout, dat door vochtige (weers)omstandigheden makkelijk aangetast raakt, waardoor de planken broos worden en op den duur kunnen breken. Ook bij een storm kan (een deel van) de vogelkijkhut beschadigd raken. Een bestelauto met een behoorlijke bedrijfswageninrichting is bij onderhouds- en reparatiewerkzaamheden aan de observatiehut beslist geen overbodige luxe.
Timmergerei en andere benodigdheden
Omdat de meeste vogelkijkhutten zich in de mooiste natuurgebieden van Nederland bevinden, is de hut vaak niet te bereiken met de auto. Bij een onderhoudsbeurt of een eventuele reparatie aan de observatiehut wordt dat soms als lastig ervaren: werklieden moeten immers hun timmergereedschap en andere benodigdheden zoals nieuwe planken, van de bedrijfswagen naar de vogelkijkhut verslepen. Een overzichtelijke bedrijfswageninrichting waarbij al het gereedschap zorgvuldig kan worden gerangschikt, is op die momenten zeer wenselijk. Het voorkomt dat de werklieden voortdurend heen en weer blijven lopen om vergeten spullen op te halen. Kortom, een dergelijke wageninrichting zorgt ervoor dat er op een prettige manier (samen)gewerkt kan worden.
